Huấn luyện ban phục vụ 3
Ban phục vụ
Chiếu theo luật chung
và luật sống của huynh đoàn giáo dân Đaminh Việt Nam, mỗi cộng đoàn giáo dân
Đaminh từ cấp huynh đoàn, liên huynh, giáo phận, được sự lãnh đạo và quản trị
của người đoàn trưởng và ban phục vụ do anh chị em trong cộng đoàn liên hệ bầu
ra. Việc bầu cử này mang tầm quan trọng và ảnh hưởng sâu rộng đến sự thăng tiến
và tồn tại của cộng đoàn. Do vậy, trong phạm vi bài này, chúng ta cùng khảo sát
tiến trình và cách thức bầu cử trong huynh đoàn.
I. Nói chung về việc
bầu cử
1. Cử
tri và người thụ cử
- Để có quyền bầu cử
trong huynh đoàn, cử tri phải là người đã được tuyên hứa và là thành phần của huynh
đoàn đó, đồng thời tham gia thường xuyên các sinh hoạt của huynh đoàn.
- Người thụ cử phải là
người có quyền bầu cử trong huynh đoàn và phải hội đủ những tiêu chuẩn như luật
định (LS 106-107 tr. 58).
- Không ai được đề cử chính
mình, và ai có quyền bầu cử thì phải đi bầu vì đây là nghĩa vụ (GL 160,2; LS
109 tr. 59).
2. Triệu tập cử tri
Trong vòng một tháng
trước khi bầu cử, huấn đức triệu tập mọi cử tri để thông báo rõ
ngày giờ và địa điểm bầu cử (LS 72 tr. 46; LS chương 5 tr. 58).
- Lên danh sách cử tri,
trong cuộc bầu cử, huấn đức sẽ xử lý thường vụ, thư
ký bầu cử sẽ là thư ký của ban phục vụ vừa mãn nhiệm
- Các kiểm phiếu viên
trong ngày bầu cử sẽ do ban tổ chức bầu chọn trong số các cử tri.
3. Việc bầu cử
Tất cả các cuộc bỏ phiếu
bầu cử, phải có sự hiện diện của quá bán số cử tri được triệu tập (GL 119,1) và
phải bỏ phiếu kín.
- Thư ký điểm danh cử tri,
ghi chép biên bản về diễn tiến và kết quả bầu cử, trước sự có mặt và chữ
ký của chủ tọa và kiểm phiếu viên.
- Kiểm phiếu viên phát
phiếu, thu phiếu, kiểm phiếu trước mặt chủ sự.
- Ai được số phiếu quá bán so với
tổng số phiếu hợp lệ và có số phiếu cao hơn thì đắc cử.
- Nếu hai lần bầu mà không có kết quả,
lần thứ ba sẽ chọn người nhiều phiếu nhất, sau lần thứ ba, nếu số phiếu ngang nhau
thì người tuyên hứa trước sẽ đắc cử, nếu tuổi dòng ngang nhau thì người lớn tuổi
hơn sẽ đắc cử (GL 119,1; LS 110 tr. 59-60).
II. Bầu ban phục vụ huynh đoàn
Huynh đoàn giáo dân
Đaminh là một pháp nhân (GL 313). Do vậy, việc bầu cử ban phục vụ phải theo luật
(GL 309; LC 21). Trường
hợp huynh đoàn mới thành lập, thì ban phục vụ lâm
thời sẽ do bề trên phụ tỉnh hoặc vị thừa ủy chỉ định (GL 317,2).
- Đoàn trưởng và các
thành viên trong ban phục vụ là những người được các đoàn viên bầu ra để điều hành,
quản trị và phục vụ anh chị em theo luật dòng đòi hỏi. Vì vậy, các thành viên
trong ban phục vụ cần phải hội đủ các điều kiện như điều luật (LS 106-107 tr. 58-59)
qui định, và phải tạo mọi điều kiện để các anh chị em trong ban phục vụ có thể
được đi học,
để có kiến thức cơ bản về các trách vụ mà họ đảm nhận.
1. Thể thức bầu cử
Chúng ta chỉ dùng cách bầu
cử trực tiếp bỏ phiếu kín
(phổ
thông đầu phiếu), vì các huynh đoàn đều ít hơn 100 đoàn viên.
Ban tổ chức bầu cử nên
tham khảo ý kiến của vị linh hướng hoặc cha xứ về danh sách các ứng viên được
đề cử.
2. Ngày bầu cử (LS 112 tr 60)
- Mọi người tập trung đầy
đủ, thánh hóa ngày bầu cử (Xin ơn Chúa Thánh Thần).
- Thư ký sẽ kiểm tra và
điểm danh các cử tri.
- Nếu có kháng biện, ý
kiến gì, mọi người nêu ra vào lúc này.
- Chọn kiểm phiếu viên
trong số các cử tri đang hiện diện.
- Chủ tọa nhắc lại các
qui định về bầu cử.
- Phát phiếu bầu cho
các cử tri, mỗi cử tri sẽ viết tên người mình muốn chọn vào phiếu bầu cử, theo
đủ số thành viên ban phục vụ đã được ấn định.
- Kiểm phiếu viên thu
phiếu, kiểm phiếu và đọc kết quả.
- Chủ tọa công bố kết
quả cuộc bầu cử.
- Những người trúng cử
vào ban phục vụ sẽ được vị chủ tọa cho bầu chọn ra đoàn trưởng, và đoàn trưởng
sau đó sẽ sắp xếp, phân bổ các chức vụ.
- Khi bầu ban phục vụ huynh
đoàn, phải mời vị linh hướng huynh đoàn, cha xứ và ban thường vụ liên huynh đến
chứng kiến.
- Biên bản bầu ban phục
vụ phải làm thành hai bản, một bản gửi về ban phục vụ cấp trên gần nhất và một
bản lưu trong công hàm huynh đoàn.
- Nhiệm kỳ của ban phục
vụ huynh đoàn là 3 năm.
3. Vài điều cần lưu ý
- Khi thành viên ban phục
vụ từ chức hoặc không thi hành nhiệm vụ quá 6 tháng (LS 75 tr. 47), thì ban phục vụ sẽ chọn người khác thay thế, người thay
thế sẽ mãn nhiệm cùng với toàn thể ban phục vụ.
- Trường hợp huynh đoàn
thiếu người có khả năng, thì có thể đặc cách cho người đang tập vào ban phục vụ,
nhưng trừ
chức vụ đoàn trưởng và huấn đức, đồng thời phải được sự chấp thuận của bề trên phụ
tỉnh hoặc vị thừa ủy của người.
III. Bầu ban thường vụ các cấp
- Cử tri bầu ban thường
vụ liên huynh gồm ban phục vụ các huynh đoàn liên hệ.
- Cử tri bầu ban thường
vụ miền gồm ban thường vụ các liên huynh liên hệ.
- Cử tri bầu ban thường
vụ giáo phận gồm ban thường vụ các miền, ban thường vụ các liên huynh liên hệ.
- Cử tri bầu ban thường
vụ tỉnh gồm ban thường vụ các giáo phận liên hệ.
(Việc tổ chức bầu cử như
bầu ban phục vụ các huynh đoàn).
Ban thường vụ các cấp gồm
các chức vụ sau:
- Trưởng
- Phó
- Huấn đức
- Thư ký
- Thủ quỹ
- Ủy viên tông đồ - xã hội
- Ủy viên giới trẻ.
Đôi điều lưu ý
- Ai được bầu vào chức
vụ trưởng cấp cao thì thôi chức vụ trưởng cấp dưới, trường hợp kiêm nhiệm thì
người xử lý thường vụ xin sự chấp thuận của vị đặc trách.
- Trong bối cảnh của từng
huynh đoàn, nếu cần nhiều người hơn hoặc ít người hơn, xin làm tờ trình để cha đặc
trách miễn chuẩn.
- Nhiệm kỳ ban thường
vụ các cấp là 3 năm.
- Không ai giữ cùng một
chức vụ quá hai nhiệm kỳ liên tiếp, trường hợp ngoại lệ phải có sự chuẩn chước.
I. Khái niệm
Khi chúng ta nói tới quỹ
tức là nói tới vấn đề tiền bạc. Mà tiền bạc là một phương tiện không thể thiếu
trong bất cứ lãnh vực sinh hoạt nào của cuộc sống. Nhưng khi nói tới tiền bạc, cũng
là một điều hết sức tế nhị, nhất là trong sinh hoạt đoàn thể của chúng ta, một loại
hình sinh hoạt thuần túy tôn giáo và đạo đức. Vì thế, chúng ta không nói đến nó
thì hơn. Quan niệm như thế cũng không đúng, vì ai cũng biết, nếu không có quỹ thì
lấy đâu ra phương tiện để sinh hoạt trong huynh đoàn. Hơn nữa, huynh
đoàn chúng ta là một tập thể có pháp nhân, và giáo luật cũng cho
phép chúng ta lập quỹ để có phương tiện sinh hoạt. Điều chính yếu là chúng
ta sử dụng quỹ ấy như thế nào, đó mới là điều quan trọng.
Tóm lại, việc gây quỹ
là một điều hết sức cần thiết trong huynh đoàn. Trong phạm vi của bài này, xin
được nêu ra một vài cách thức gây quỹ và việc sử dụng quỹ của huynh đoàn. Tất
nhiên, đây chỉ là một số những cách thức được rút tỉa từ nhiều nguồn kinh
nghiệm khác nhau của các huynh đoàn và có tính cách gợi ý mà thôi. Vì ở mỗi địa
phương có những hoàn cảnh khác nhau, nên không thể đưa ra một phương thức chung
nào để áp dụng.
II. Cách thức gây quỹ
Như trên đã đề cập, có
những địa phương mà việc gây quỹ gặp rất nhiều khó khăn đến từ nhiều phía:
- Khả năng góp quỹ của
các đoàn viên gặp khó khăn do điều kiện kinh tế tại địa phương
không ổn định.
- Chính quyền không cho
phép các đoàn thể có những ngân khoản riêng để sinh hoạt, do đó nghiêm cấm mọi
hình thức quyên góp để gây quỹ. Nếu nơi đó đi ngược lại những qui định trên thì
việc sinh hoạt của huynh đoàn sẽ gặp những trở ngại.
- Ngược lại có những nơi lại
gặp trở ngại từ phía giáo quyền, khi mà cha xứ hoặc vị linh hướng không muốn
cho huynh đoàn có bất kỳ một hình thức quỹ nào, vì có nhiều lý do tế
nhị đã xảy ra tại giáo xứ … Và có không biết bao nhiêu
lý do khác nữa không phù hợp với việc lập quỹ của huynh đoàn. Ở những đơn vị như
thế, tốt hơn là không nên có quỹ. Khi có công việc gì cần chi tiêu thì chúng ta
quyên góp đủ với nhu cầu.
Ở đây, xin được
đề cập tới một số cách thức gây quỹ dành cho những địa phương có khả năng tồn
tại quỹ của huynh đoàn.
- Có những huynh đoàn gây
quỹ bằng cách đóng niên liễm hoặc nguyệt liễm. Cách này với huynh đoàn mới lập
thì có thể áp dụng. Tuy nhiên, lại có khuyết điểm: sẽ bị mang tiếng là vào đoàn
thể đạo lại bị thu tiền.
- Có huynh đoàn tổ chức
lắc ống hay bỏ túi kín trong những buổi nguyện kinh hay nguyệt hội của huynh đoàn.
Cách này có vẻ tự nguyện. Nhưng lại làm phiền lòng anh chị em trong huynh đoàn,
vì buổi nguyện kinh hay nguyệt hội nào cũng lắc ống xin tiền, đâm ra nhiều anh
chị em ngại đi nguyện kinh hay nguyệt hội, vì sợ không có tiền bỏ
ống.
- Có những huynh đoàn tổ chức
mở sổ ân nhân và ấn định mức tối thiểu của tặng phẩm. Cách này hay, nhưng phải
có nội qui cụ thể, vì ân nhân của huynh đoàn gồm cả những người ở ngoài huynh
đoàn và nhất thiết phải có sự đồng ý của cha xứ hoặc vị linh hướng, nhằm tránh
những hiểu lầm, mà
vì tiền bạc tạo ra những căng thẳng giữa cha xứ hay vị linh hướng và huynh đoàn.
- Có huynh đoàn chỉ xin tiền
nơi các vị mạnh thường quân khi có việc cần dùng. Cách này xem ra có vẻ vô tư
về tiền bạc, nhưng
chắc chắn là quỹ của huynh đoàn sẽ bị eo hẹp. Nếu không muốn nói là có những
công việc muốn thực hiện, nhưng không có khả
năng hoặc có thực hiện nhưng không thể kéo dài.
Nói tóm lại, chúng ta
có rất nhiều cách thức để gây quỹ cho huynh đoàn. Nhưng cũng tùy theo môi
trường sinh hoạt của mỗi huynh đoàn, vì có những cách thức gây quỹ ở nơi này
thì thành công,
nhưng nơi khác lại không đạt kết quả. Vì thế, mỗi huynh đoàn
hãy tùy theo điều kiện địa phương mà có những cách thức linh động trong vấn đề gây
quỹ. Điều tuyệt đối quan trọng là phải luôn minh bạch, không có gì mờ ám để
tránh những hiểu lầm đáng tiếc gây hậu quả xấu cho huynh đoàn.
III. Cách sử dụng quỹ
Huynh đoàn giáo dân Đaminh
là một cộng đoàn đạo đức bao gồm các thành viên đang nỗ lực vươn tới sự trọn
lành theo gương Chúa Kitô (Gl. 303). Thế nên, mọi tài sản của huynh
đoàn cũng phải quy hướng về việc phụng vụ, học tập và sứ vụ tông đồ bác ái (Gl.
325,1). Mọi sự sử dụng ngoài mục đích có thể gây hậu quả nguy hại và lệch hướng
đi của lý tưởng huynh đoàn.
Một trong những yếu tố hết
sức quan trọng,
nhưng nhiều ban phục vụ các huynh đoàn thường không để ý, đó là việc phát triển
và nuôi dưỡng ơn gọi nơi các bạn trẻ. Một phần quỹ của huynh đoàn phải được sử dụng
trong lãnh vực học tập và sinh hoạt của giới trẻ. Có như thế, huynh
đoàn mới có khả năng phát triển. Chúng ta đừng hô hào phát triển giới trẻ bằng
khẩu hiệu, nhưng phải có những hành động cụ thể như cung cấp tài liệu học tập
hoặc những nhu cầu chính đáng của giới trẻ, vì đó cũng là một mục
đích mà chúng ta gây quỹ trong huynh đoàn.
IV. Kết luận
Ai cũng nhận thấy việc có
quỹ trong huynh đoàn là việc hết sức cần thiết, để duy trì những hoạt
động của đoàn thể và cũng có rất nhiều hình thức để gây quỹ, nhưng điều quan
trọng là chúng ta sử dụng quỹ một cách chính đáng và minh bạch. Không nên để cho
đồng tiền điều khiển chúng ta. Mọi sự chi tiêu trong huynh đoàn đều do tập thể ban
phục vụ quyết định, nếu mức độ rộng lớn hơn thì phải do các đoàn viên trong huynh
đoàn bàn bạc và quyết định. Cá nhân không nên tự mình quyết định một việc gì,
cho dù người đó có ý ngay lành là sinh ích lợi cho quỹ của huynh đoàn. Nếu việc
thành công thì không sao, nhưng nếu thất bại, gây thất thoát cho quỹ của huynh đoàn, thì cá
nhân người đó phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước mặt Chúa và tập thể huynh
đoàn.
15. VAI TRÒ BAN PHỤC VỤ HUYNH ĐOÀN
I. Khái niệm
Khi nói tới danh từ “phục
vụ”, chúng ta liên tưởng ngay tới những lời dạy của Chúa Kitô trong Tin mừng:
“Giữa anh em thì không được như vậy: Ai muốn làm lớn giữa anh em thì phải làm
người phục vụ anh em. Và ai muốn làm đầu anh em thì phải làm đầy tớ anh em. Cũng
như Con người đến không phải để được phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến dâng
mạng sống làm giá chuộc muôn người” (Mt 20,26-28). Chính Chúa Kitô đã cúi xuống
rửa chân cho các tông đồ nhằm dạy chúng ta bài học phục vụ tha nhân, nhất là
những anh chị em thân cận chúng ta. Do đó, những người được anh chị em đoàn
viên tín nhiệm bầu vào ban phục vụ của huynh đoàn, hãy luôn lấy mẫu gương
tuyệt hảo của Chúa Kitô trong việc phục vụ anh chị em mình.
II. Vai trò của các thành viên trong ban phục vụ
Thành viên ban phục vụ
là những người được tập thể anh chị em trong huynh đoàn tín nhiệm trao trọng
trách đại diện để điều hành, hướng dẫn, giúp cho anh chị em đoàn viên hiểu rõ và
sống trọn vẹn ơn gọi của người giáo dân Đaminh. Vì thế, vai trò của các thành
viên trong ban phục vụ rất quan trọng. Nếu ban phục vụ vững mạnh, phân nhiệm
phù hợp với khả năng của từng người. Đồng thời, phối hợp với nhau nhịp nhàng
trong mọi hoạt động, thì huynh đoàn đó sẽ thăng tiến vững mạnh. Ngược lại, ban phục
vụ không có khả năng, nội bộ chia rẽ, thì huynh đoàn đó sẽ hoạt động một cách
èo uột, không có sinh khí, chỉ còn tồn tại trên hình thức mà không có chất lượng.
Ban phục vụ chính là thành phần nòng cốt trong huynh đoàn, là chỗ dựa tinh thần
rất vững chắc của các đoàn viên. Vì thế, đời sống của các thành viên trong ban phục
vụ phải luôn đi đôi
với những gì mình hướng dẫn anh chị em.
Một trong những điều mà
thành viên ban phục vụ phải luôn tâm niệm, đó chính là việc mình được
anh chị em tín nhiệm, không phải để cai trị nhưng là để phục vụ.
Không phải một đặc quyền, đặc lợi nhưng là ân sủng Chúa ban để phục vụ anh chị
em trong đức ái. Kinh nghiệm cho thấy, trong các huynh đoàn không thiếu những trường
hợp cá nhân của ban phục vụ, khi còn là đoàn viên thì hăng say với công việc chung,
dấn thân một cách vô vị lợi. Nhưng khi được cộng đoàn tín nhiệm bầu vào ban phục
vụ, nhất là chức vụ đoàn trưởng thì lại trở nên vật cản cho đà tiến của huynh
đoàn, luôn tìm danh lợi và gây khó khăn cho anh chị em đoàn viên, thậm chí bưng
bít thông tin, kềm hãm tinh thần học tập của anh chị em, để dễ điều khiển huynh đoàn.
Tất cả những điều đó chỉ qui về một nguyên nhân là tính vị kỷ của con người. Do
đó, hãy luôn cố gắng chu toàn nhiệm vụ trước mặt Chúa và dòng.
Nếu người nào trong ban
phục vụ hành động không đúng với lương tâm và chân lý, thì đương sự sẽ phải
trả lẽ với Chúa về những thiếu sót của mình, nhất là những việc liên quan
đến đời sống thiêng liêng của anh chị em đoàn viên trong huynh đoàn.
III. Mối tương quan của
ban phục vụ
Huynh đoàn chúng ta
sinh hoạt trong một giáo xứ, nên cũng có những bổn
phận và quyền lợi như những đoàn thể khác. Do đó, chúng ta cũng phải có trách
nhiệm liên đới với mọi thành phần, nhất là với cha xứ và các thành phần khác
trong mọi công việc chung.
Nhưng bên cạnh đó, nhờ
lời tuyên hứa, chúng ta còn thuộc về dòng có cơ cấu chặt chẽ từ cấp trung ương
đến địa phương. Vì thế, chúng ta cũng có những nhiệm vụ đối với dòng. Coi sứ vụ
của dòng cũng chính là sứ vụ của chúng ta, bởi vì chúng ta được kêu mời chia sẻ
cùng một đoàn sủng với những thành phần khác trong đại gia đình Đaminh là
nỗ lực mang Chúa đến cho mọi người thông qua đời sống chứng tá của chúng ta.
Chính ở hai khía cạnh
này mà thành viên trong ban phục vụ phải hết sức khôn ngoan và linh động trong
công việc điều hành cũng như mối tương quan với mọi người khác. Không vì những
vấn đề cá nhân mà ảnh hưởng đến toàn thể huynh đoàn. Nhất là không được phép
lôi kéo huynh đoàn đối lập lại với những đường hướng của giáo xứ. Đồng thời,
thể hiện hình ảnh tốt đẹp của dòng thông qua chính đời sống gương mẫu của người
đoàn viên Đaminh, làm sao qua chúng ta, mọi người trong giáo xứ có thiện cảm
đối với dòng. Từ đó, việc sinh hoạt của chúng ta được thuận lợi, huynh
đoàn được thăng tiến và chúng ta sống trọn vẹn được ơn gọi và sứ mạng đã lãnh
nhận khi gia nhập dòng bằng việc tuyên hứa.
IV. Kết luận
Huynh đoàn là cấp cơ
sở, nơi sinh hoạt thường xuyên của người giáo dân Đaminh, và cũng là môi trường
giúp người giáo dân Đaminh hoàn trọn ơn gọi nên thánh. Chính vì thế, mọi thành
viên trong huynh đoàn phải nỗ lực xây dựng bầu khí huynh đoàn ngày càng tốt
đẹp, thấm được tinh thần huynh đệ cộng đoàn, chia sẻ cho nhau những thành công
cũng như thất bại của tập thể. Việc điều hành tất cả những hoạt động trên là
vai trò và chức năng của ban phục vụ. Do đó, thành viên ban phục vụ hãy ý thức
vai trò của mình mà đem tất cả sự nhiệt tình khả năng của mình phục vụ cộng
đoàn. Đây không phải là ơn Thiên Chúa ban riêng cho ban phục vụ, nhưng vì cộng đoàn
mà Thiên Chúa tin tưởng trao nhiệm vụ cho chúng ta, qua sự tín nhiệm của
anh chị em đoàn viên.
Tinh thần phục vụ cũng
như sự phân nhiệm của ban phục vụ liên huynh giống như tổ chức của ban phục vụ cấp
huynh đoàn. Tuy nhiên, ở mỗi cấp có những tính cách khác biệt. Xin được nêu ra
một số lý do cần thiết phải có ban phục vụ cấp liên huynh.
Sự cần thiết phải có ban phục vụ cấp liên
huynh
a.
Ban phục
vụ liên huynh là cấp trung gian, gạch nối giữa cấp giáo phận và cấp giáo xứ. Vai
trò của ban phục
vụ này đòi hỏi nhiều sáng kiến, óc tổ chức khoa học, linh hoạt, năng động trong
công tác, nhất là lúc đối nhân xử thế, càng phải tế nhị. Vì
khi thực hiện một công tác, ban phục vụ liên huynh phải liên hệ trực tiếp với huynh
đoàn địa phương, để giúp họ hoàn thành nhiệm vụ. Mặt khác, ban phục vụ liên huynh cần xin
ý kiến vị linh hướng để vị ấy nâng đỡ, khuyến khích
cho huynh đoàn sở tại thực hiện tốt các công tác.
b.
Ban phục
vụ liên huynh có trách nhiệm và bổn phận đóng góp ý kiến xây dựng, để mọi sinh
hoạt cấp giáo phận được tiến triển tốt đẹp. Trong thực tế, ban phục vụ cấp liên huynh
không có đoàn viên trực tiếp để điều động cho các công tác, nhưng ban phục vụ liên huynh là
chỗ dựa, lực đẩy cho nhiều chương trình, kế hoạch khác để các huynh đoàn hoạt
động như: học tập, tĩnh tâm, các ngày lễ cũng như những công tác thuộc lãnh vực
tông đồ bác ái …
c.
Ban phục
vụ liên huynh luôn có trách nhiệm giúp đỡ cấp huynh đoàn phát triển đoàn viên,
nhất là giới trẻ, vì giới trẻ là lớp người kế thừa. Những công tác tông đồ bác
ái, muốn đạt hiệu quả nhất thiết phải có sự hiện diện của ban
phục vụ liên huynh. Vì ở cấp này việc vận động cho những công tác trên rất phù
hợp (không ở mức độ rộng lớn như cấp giáo phận nhưng cũng không giới hạn trong
một huynh đoàn). Vai trò của ban phục vụ liên huynh,
nhất là người liên huynh trưởng rất quan trọng. Mọi đường hướng từ cấp huynh đoàn
giáo phận muốn thông báo xuống cấp huynh đoàn để thực hiện, thì đều phải nhờ qua ban phục
vụ liên huynh.
d.
Việc thăm viếng
các huynh đoàn một cách định kỳ rất quan trọng, nhưng ban phục vụ cấp giáo phận
không có thời gian để thực hiện công tác này, mà giao lại cho ban phục
vụ cấp liên huynh đại diện đảm trách. Vì thế, trong những cuộc thăm viếng như
vậy, ban
phục vụ liên huynh có tư cách để thông báo những qui định chung của ban phục
vụ huynh đoàn giáo phận. Đồng thời ban phục vụ liên huynh
cũng có trách nhiệm luôn khích lệ và động viên cho các hoạt động và sinh hoạt
của các huynh đoàn trực thuộc.
Tất cả những lý do trên
cho chúng ta thấy sự hiện diện của ban phục vụ cấp liên huynh
hết sức cần thiết. Kinh nghiệm phục vụ lâu năm trong huynh đoàn cho chúng ta
thấy rằng nơi nào ban phục vụ liên huynh hoạt động một cách hiệu quả,
thống nhất những qui định chung, đồng thời thông báo một cách kịp thời, thì nơi
đó các huynh đoàn vững mạnh, nhất là những hoạt động của giới trẻ.
Tóm lại
Ban phục vụ liên huynh
là thành phần không thể thiếu trong cơ cấu tổ chức của huynh đoàn giáo dân
Đaminh, vì ở cấp độ này, mọi công tác cũng như những chỉ thị chung của huynh
đoàn được phổ biến và thi hành một cách hiệu quả nhất so với các cấp khác. Vì
thế, những ai được tín nhiệm bầu vào ban phục vụ liên huynh,
hãy đem hết
tâm lực và khả năng của mình để phục vụ anh chị em.
17. VAI TRÒ ĐOÀN TRƯỞNG (LS 68 tr 45)
Khái niệm về vai trò
người lãnh đạo huynh đoàn
Huynh đoàn giáo dân
Đaminh là một cộng đoàn cơ sở bao gồm mọi thành viên có chung một chí hướng, nhưng
lại dị biệt về tuổi tác, trình độ hiểu biết, nghề nghiệp, thành phần xã hội … quy tụ thành một cộng
đoàn,
để hiệp thông trong đức tin và giúp nhau sống trọn vẹn thiên chức người Kitô
hữu. Vì vậy, việc lãnh đạo cộng đoàn này đã trở thành một nghệ thuật vừa mang tính
thánh thiêng,
vừa mang tính xã hội vì những phạm trù riêng của huynh đoàn.
Trong phạm vi bài này,
chúng tôi muốn gửi đến người lãnh đạo huynh đoàn, cụ thể là đoàn trưởng những ý
tưởng đã được đúc kết từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau, với ý nguyện giúp đoàn
trưởng nhận rõ hơn về chính mình và nhiệm vụ của mình, hầu chu toàn bổn phận đã
được trao ban một cách tốt đẹp nhất.
I. Người đoàn trưởng
Để được bầu vào chức vụ
đoàn trưởng, ngoài điều 106 tr. 58
theo qui chế của huynh đoàn giáo dân Đaminh qui định, thì còn phải có những
điều kiện sau:
1. Đời sống gương mẫu
Được thể hiện qua cách sống
đạo đức nơi gia đình, cộng đoàn và ngoài xã hội, luôn nêu cao tinh thần thực
hành điều Chúa dạy là mến Chúa yêu người.
2. Trình độ văn hóa
Văn hóa tạm đủ để có thể
thi hành được nhiệm vụ. Vì vậy, khi đã được cộng đoàn tín nhiệm bầu và trao
công tác, đương sự phải cố gắng tự trau dồi, học hỏi nhằm nâng cao kiến thức,
để chu toàn nhiệm vụ đã lãnh nhận từ tập thể.
3.
Khả
năng điều hành
Noi gương thánh phụ Đaminh
trong việc điều hành anh em dòng ngay từ buổi sơ khai, người luôn nhìn thấy khả
năng của anh em trong thánh ý Chúa. Cũng như thế,
anh chị đoàn trưởng cũng hãy cắt cử anh chị em đi công tác trong các huynh
đoàn, liên huynh hoặc huynh đoàn giáo phận.
4. Nhiệt tâm tông đồ
Đây là yều tố rất quan
trọng vì đòi hỏi anh chị em phải hy sinh nhiều, đặc biệt là thời gian, biết sắp
xếp công việc gia đình, để có thời gian chu toàn công tác được giao. Để công
tác của chúng ta có chất lượng và lâu dài, đòi buộc anh chị em phải chu toàn cả
nhiệm vụ tại gia đình cũng như của cộng đoàn.
5. Độ tuổi của đoàn trưởng
Theo kinh nghiệm của
nhiều nơi cũng như của các đoàn thể Công giáo, thì độ tuổi thích hợp
nhất để lãnh nhận công tác này là từ 20 đến 65 tuổi. Vì với khoảng thời gian
này con người ta có nhiều nhiệt tâm cũng như sáng kiến và kinh nghiệm làm việc
mang lại hiệu quả cao nhất.
II.
Chức năng và nhiệm vụ của người đoàn trưởng:
1.
Chức
năng
Trong huynh đoàn, đoàn
trưởng là người lãnh đạo cùng với ban phục vụ điều hành huynh đoàn (GL 317,3).
2. Nhiệm vụ
a. Chủ toạ buổi họp mặt và
kiểm thảo hằng tháng của huynh đoàn. Triệu tập và chủ tọa các buổi họp của huynh
đoàn và các công việc chung của dòng có liên quan đến huynh đoàn, các phiên họp
của ban phục vụ để thu nhận người vào tập và tuyên hứa.
- Kiểm điểm công tác cũng
như những sai sót trong tháng qua và chuẩn bị công tác tông đồ trong tháng tới.
Đồng thời, đoàn trưởng xin cha linh hướng đến chủ sự giờ sám hối. Về phần các
đoàn viên,
hãy thật lòng sám hối để lãnh nhận ơn tha thứ những sai sót về lời tuyên hứa.
- Khi cần giải quyết những
việc chính đáng của huynh đoàn, đoàn trưởng triệu
tập và chủ tọa buổi họp mặt chung của huynh đoàn, tuy nhiên cũng nên xem xét để
mời anh chị em vào những lúc thuận tiện, để số thành viên tham dự được đầy đủ và
buổi họp đạt kết quả cao hơn.
- Trước các dịp lễ lớn như:
thánh phụ Đaminh, thánh nữ Catarina hoặc lễ bổn mạng của huynh đoàn. đoàn trưởng
họp ban phục vụ huynh đoàn để lên danh sách các tập sinh, tuyên hứa sinh. Định
thời gian họp ban phục vụ, bỏ phiếu tuyển chọn
tập sinh và tuyên hứa sinh.
b. Cổ võ đời sống huynh
đệ, cầu nguyện, học hành và tông đồ trong huynh đoàn, nhất là thực hành các kế
hoạch phối hợp các sinh hoạt của huynh đoàn, đồng thời nâng đỡ và khuyến khích
anh chị em chu toàn nhiệm vụ riêng của mỗi người và ơn gọi chung của dòng.
- Liên hệ sắp xếp để huynh
đoàn có nơi và thời gian cầu nguyện, học tập và thực hiện công việc tông đồ,
nâng đỡ anh chị em yếu kém, khuyến khích để họ có thể thực hiện tốt công việc
được trao.
- Triển khai kế hoạch
tông đồ, bác ái của huynh đoàn, phân công người thực hiện, trực tiếp kiểm tra
và đôn đốc để việc thực hiện được kết quả cao nhất.
- Lưu tâm nâng đỡ và
khuyến khích anh chị em đoàn viên, giúp họ chu toàn nghĩa vụ riêng của mỗi
người trong môi trường đang sinh sống, đồng thời tích cực tham
gia sinh hoạt chung của huynh đoàn.
c. Luôn qua tâm đến mọi
anh chị em trong huynh đoàn. Tận tâm săn sóc, giúp đỡ khi họ gặp khó khăn, đau yếu.
Khi có ai qua đời phải kịp thời thông báo cho huynh đoàn biết để cầu nguyện,
xin lễ và hiệp dâng trong thánh lễ an táng.
- Đối với anh chị em
trong huynh đoàn gặp hoàn cảnh đau yếu, tùy hoàn cảnh của huynh đoàn và sự khó
khăn của từng người, nếu quả thực họ thuộc thành phần đơn chiếc, trong lúc yếu đau,
đoàn trưởng nên cử người chăm sóc họ cách thường xuyên hơn.
- Khi có đoàn viên qua
đời, thông báo ngay cho anh chị em trong huynh đoàn đến thăm viếng, cầu nguyện
cho người quá cố, cử người giúp đỡ việc tang lễ, sắp xếp giúp công việc cho nhà
hiếu … Đồng thời kêu mời anh
chị em trong huynh đoàn tham dự đông đủ thánh lễ an táng và đưa tiễn anh chị em
mình đến nơi an nghỉ cuối cùng.
d. Đoàn trưởng có quyền thu
nhận đoàn viên vào tập, và cùng với vị linh hướng, cử hành nghi thức thu
nhận và tuyên hứa của anh chị
em trong huynh đoàn, theo nghi thức dòng đã
qui định, thay
mặt bề
trên tổng quyền.
- Trường hợp đặc biệt,
đoàn trưởng có thể đơn phương nhận lời tuyên hứa của đoàn viên, mà
không có mặt vị linh hướng.
III.
Về việc chuẩn chước
a. Đoàn trưởng khi cần chuẩn
trước khoản nào trong Luật Sống, cũng nên bàn hỏi với vị
linh hướng xem có phù hợp với hoàn cảnh hiện tại hay không.
b.
Chỉ nên
chuẩn chước cho từng người trong huynh đoàn của mình và trong từng trường hợp một.
c. Không thể chuẩn chước
những điều liên quan đến giáo luật hoặc thuộc thẩm quyền cấp trên.
d. Để chuẩn chước một
khoản luật có liên quan đến quyền lời của ban phục vụ hoặc của cả huynh đoàn, phải
có sự đồng ý của đa số các thành viên trong ban phục vụ hoặc anh chị em đã tuyên
hứa trong huynh đoàn.
IV.
Kết luận
Có thể nói đoàn trưởng
như là chiếc đầu trong huynh đoàn, vì thế đòi hỏi người đoàn trưởng phải hết
lòng lưu tâm đến từng anh chị em trong huynh đoàn, để có những trợ giúp
cần thiết. Luôn ý thức rằng đây là một công việc thuần túy đạo đức, đòi hỏi
nhiều hy sinh, đôi khi có thể bị hiểu lầm từ nhiều phía, nhất là nơi anh chị em
trong huynh đoàn. Tuy nhiên, để thực hiện tốt công
tác mình đã lãnh nhận, đòi hỏi người đoàn trưởng làm sao biến mình trở thành
một trung tâm qui tụ toàn thể anh chị em lại một mối, nhằm thực hiện công
việc chung một cách có hiệu quả. Do đó, người đoàn trưởng phải luôn yêu thích
việc cầu nguyện, học tập những đức tính cần thiết, biết nhìn lại mình và tha nhân.
Rút ra những ưu điểm để thực hiện, đồng thời loại dần những khuyết điểm với ý
nguyện: Tôn vinh Thiên Chúa và yêu thương tha nhân.
18. VAI TRÒ ĐOÀN PHÓ (LS 69 tr 45)
Thường người ta có quan
niệm cho rằng “đoàn phó lúc có lúc không” nhất là những huynh đoàn có vị đoàn trưởng
có tài quán xuyến tất cả các công việc của huynh đoàn một cách có hiệu quả.
Quan niệm như thế là hoàn toàn sai lầm, vì mỗi người có một chức năng riêng và
được kêu mời cộng tác với nhau, để hoàn thành công việc chung của huynh đoàn.
Để hiểu rõ vai trò trách nhiệm của người đoàn phó, chúng ta lần lượt qui chiếu vào
bốn điểm sau:
1. Giúp đỡ đoàn trưởng điều
hành huynh đoàn
Trong huynh đoàn chúng
ta, tập thể lãnh đạo, cá nhân chịu trách nhiệm. Do đó, một khi đã được anh chị
em tín nhiệm bầu vào ban phục vụ, tất cả mọi thành viên phải cùng cộng tác với
nhau, để giúp huynh
đoàn thăng tiến về mọi mặt. Trong đó, vai trò đoàn phó rất quan trọng. Người đoàn
phó cũng là người được anh em hoàn toàn tín nhiệm, yêu mến và trao phó trách
nhiệm bằng những là phiếu trân trọng. Chính vì thế, người đoàn phó phải luôn
sát cánh với đoàn trưởng trong mọi hoạt động của huynh đoàn. Để việc cộng tác
mang lại hiệu quả cao, người đoàn phó phải chú trọng những điểm sau:
- Phải có tinh thần bao
dung, đạo đức thật sự.
- Khiêm tốn, biết
phục tùng lẽ phải.
- Quên mình, nhã nhặn,
lịch sự.
- Nhậy bén, quán xuyến và
tiên liệu các công việc chung của huynh đoàn. Để đạt được điều này thì người đoàn
phó phải luôn sát cánh và ăn ý với đoàn trưởng trong mọi công tác, góp ý
cho đoàn trưởng trong mọi vấn đề của huynh đoàn.
- Sống thuận hòa
với mọi người, không phải chỉ với các thành viên trong ban
phục vụ,
nhưng còn với tất cả các anh chị em trong huynh đoàn. Phải tạo bầu khí thân
thương huynh đệ như trong một gia đình. Không để ai cảm thấy mình bị lẻ loi hay
mặc cảm …
2. Phát triển ơn gọi cho dòng
Một trong những nhiệm vụ
chính yếu của người đoàn phó là phát triển ơn gọi cho huynh đoàn. Ở đây, có hai
vấn đề được đặt ra:
- Trước hết phải duy trì
số đoàn viên hiện có trong huynh đoàn. Muốn được như thế, người đoàn phó phải nêu
gương kiên vững về ơn gọi của mình. Cùng với ban phục vụ củng cố nội bộ huynh
đoàn, làm sao cho mọi thành viên đã gia nhập huynh đoàn cảm thấy mỗi ngày mỗi
gắn bó, yêu thương nhau hơn, qua đó cảm thấy yêu thương dòng hơn. Không tự ti
mặc cảm, ra khỏi dòng vì chán nản hay xích mính với anh chị em, vì
thái độ đối xử không công bằng của ban phục vụ nói riêng và huynh đoàn nói
chung.
- Thứ đến, là chú ý đến
những anh chị em đang muốn tìm hiểu ơn gọi Đaminh và muốn tham gia cộng tác với
dòng, nhất là ơn gọi của những
anh chị em trẻ.
Ở đây phải nhắc lại lần
nữa,
đời sống chứng nhân của vị đoàn phó, như cha ông chúng ta
thường nói: “Lời nói lung lay, gương lành lôi kéo”. Nếu chúng ta muốn phát triển
ơn gọi Đaminh,
nhưng đời sống chúng ta lại thiếu yếu tố nhân bản trong cách xử thế, thì không
những chúng ta không chu toàn được nhiệm vụ phát triển ơn gọi, mà
ngược lại, chính đời sống chúng ta lại làm cho người khác xa lánh ơn gọi dòng.
Do đó, muốn chinh phục người khác về cho Chúa và cho dòng, thì trước hết, mình
phải chu toàn luật sống, sống thánh thiện, hoàn thành tốt ơn gọi và sứ mạng của
mình trước,
rồi mới có thể giúp những anh chị em của mình được.
Cần phải có kế hoạch cụ
thể cho công tác này một cách phù hợp cho hoàn cảnh tại địa phương của mỗi huynh
đoàn. Chúng ta có thể dựa vào một số những gợi ý sau để lên kế hoạch phát triển
ơn gọi:
- Họp ban phục vụ để lên
một kế hoạch chung cho việc vun trồng ơn gọi Đaminh.
- Đoàn phó chủ động chính
trong kế hoạch về phát triển ơn gọi.
- Phổ biến kế hoạch đến
từng chi, tổ, nhóm để mọi người nhất trí tham gia và cùng cộng tác vào công
việc chung.
- Năng gặp gỡ trao đổi
với những người có thiện cảm muốn tham gia vào ơn gọi của dòng. Phân phối tài
liệu, nếu
cần,
để đương sự nghiên cứu học hỏi.
- Nêu cao tinh thần cộng
đoàn bằng việc mời họ tham dự vào các giờ kinh chung, họp mặt với anh chị em huynh
đoàn.
- Đối xử nhân ái, thể
hiện sự quan tâm, giúp đỡ họ khi có những sự cố đặc biệt như ma chay, cưới hỏi …
- Đặc biệt luôn cầu
nguyện, xin Chúa Thánh Thần tác động trên họ, qua sự cầu bầu của thánh phụ
Đaminh và các thánh dòng.
- Hướng dẫn làm thủ tục
gia nhập huynh đoàn và giới thiệu đương sự với vị huấn đức, để giúp họ học tập theo
chương trình luật định.
- Một điểm lưu ý đặc biệt
hãy lưu tâm cổ võ những người tham gia cả về phẩm cũng như về lượng. Nếu chỉ
chú trọng đến số lượng mà không lưu tâm đến phẩm chất, thì thà số lượng ít
còn tốt hơn là nhiều mà dở, vì như thế sẽ khó trong công tác điều hành sau này.
3. Phụ trách về lễ nghi phụng vụ
Ngoài những công việc
có tính phụng vụ hằng ngày như thánh lễ, nguyện kinh phụng vụ chung, cầu nguyện
cho các anh chị em đoàn viên đã qua đời … Huynh đoàn chúng ta còn
có một số những ngày lễ truyền thống và những ngày lễ giỗ chung trong dòng như (LS 19 tr. 29):
- Ngày 7 tháng 2:
Cầu cho ông bà cha mẹ.
- Ngày 5 tháng 9:
Cầu cho thân nhân và ân nhân.
- Ngày 8 tháng 11:
Cầu cho anh chị em trong dòng.
- Ngoài ra còn một số lễ
truyền thống khác như lễ thánh phụ Đaminh (8-8), thánh nữ Catarina (29-4), bổn
mạng của huynh đoàn; bổn mạng của các huynh đoàn địa phương hay liên huynh,
những dịp khấn hứa của anh chị em trong huynh đoàn. Những dịp như thế này,
người đoàn phó sau khi đã họp bàn với ban phục vụ, sẽ lên chương trình tổ chức
sao cho thật trang trọng, sốt sắng theo tinh thần Luật Sống của người giáo dân
Đaminh, nhưng tránh những rườm rà gây lãng phí cho công quỹ của huynh đoàn.
- Tuy nhiên, ngoài những
cuộc lễ có tính cách thường xuyên và cố định của huynh đoàn các cấp, thiết
tưởng đoàn phó cũng
thường xuyên tổ chức những buổi cầu nguyện tùy theo từng trường hợp và hoàn cảnh
cụ thể của huynh đoàn, nhằm khuyến khích anh chị em đoàn viên yêu mến việc cầu
nguyện và chiêm niệm lời Chúa hơn nữa.
- Một khía cạnh khá tế nhị
cũng xin lưu tâm các vị đoàn phó trong việc tổ chức các cuộc lễ. Chúng
ta sống trong cộng đoàn giáo xứ, có đấng bản quyền sở tại là linh mục xứ hay
quản nhiệm, đồng thời cũng đồng hành với những đoàn thể khác trong việc sống đạo.
Do đó, việc tổ chức lễ của chúng ta làm sao vẫn hài hòa giữa các bên, vẫn
giữ được những tôn chỉ của dòng, nhưng vẫn phải thông
qua ý kiến của các ngài, và xin các ngài tích cực hỗ trợ chúng ta.
- Trong nội bộ huynh
đoàn, người đoàn phó phải có sự phân công hợp lý các phần việc, tránh đừng để
người thì nhiều việc làm không kịp, kẻ thì không biết việc gì để góp phần vào
công việc chung.
4. Thay thế đoàn trưởng vắng
mặt vì bất cứ lý do gì
- Trong cuộc sống cũng
như trong các sinh hoạt đời thường, nhiều lúc vì lý do này khác, đôi lúc đoàn
trưởng cũng phải vắng mặt, những lúc như thế, người đoàn phó sẽ thay mặt đoàn trưởng
điều hành những sinh hoạt của huynh đoàn.
- Nếu đoàn trưởng khuyết
vị, và nếu nhiệm kỳ ban phục vụ còn dưới sáu tháng,
đoàn
phó sẽ giữ quyền đoàn trưởng (LS 75 &1,2 tr. 47).
5. Kết luận
Chúng ta có thể nói
được rằng huynh đoàn có duy trì và phát triển mạnh cả về số lượng cũng như chất
lượng hay không, trong đó có công sức của vị đoàn phó rất nhiều. Bởi vì đoàn phó
là người luôn sát cánh với vị đoàn trưởng trong mọi sinh hoạt của huynh đoàn,
là cố vấn và cánh tay mặt của vị đoàn trưởng, người cổ động và phát triển ơn
gọi cho huynh đoàn. Đồng thời phụ trách về lễ nghi trong các buổi phụng vụ. Cuối
cùng là người thay thế đoàn trưởng điều hành huynh đoàn khi đoàn trưởng vắng mặt
vì bất cứ lý do gì. Chính vì những lý do đó, mà vai trò vị đoàn phó
không thể xem nhẹ. Trái lại, để cho huynh đoàn vững mạnh và phát triển mọi mặt,
đòi hỏi những ai giữ chức vụ đoàn phó trong huynh đoàn cần phải nỗ lực phấn
đấu, đồng thời biết hy sinh, quên mình và luôn đặt lợi ích của tập thể lên trên
lợi ích của cá nhân.
19. VAI TRÒ HUẤN ĐỨC (LS 72 tr 46)
1. Khái niệm
Danh từ “huấn đức” được
dùng để chỉ những ai có trách nhiệm về việc học tập cho toàn thể anh chị em
đoàn viên trong huynh đoàn. Nhiều người cho rằng tại sao chúng ta không dùng từ
“Huấn học”, “Huấn tập” hay một từ ngữ tương tự nào đó để chỉ về chức vụ này, để
nghe cho có vẻ hợp lý hơn, và người được đề cử vào chức vụ này cũng khỏi phải áy
náy,
vì khả năng cũng như đức độ của mình. Nếu chúng ta quan niệm một cách đơn sơ như
thế, chúng ta sẽ không thấy được ý nghĩa cao quí của từ “huấn đức”.
Chúng ta biết rằng huynh
đoàn chúng ta là một tập thể sinh hoạt thuần túy đạo đức, nhằm giúp cho anh chị
em mình sống trọn vẹn ơn gọi nên thánh. Do đó, việc học tập trong huynh đoàn
không nhằm trang bị cho chúng ta những kiến thức ngoài đời, để chúng ta thăng tiến
bản thân hay tìm kiếm một địa vị trong xã hội. Nhưng là giúp nhau hiểu đạo lý
của Tin mừng, giáo huấn của giáo hội và con đường thiêng liêng mà thánh phụ Đaminh, do
Chúa Thánh Thần linh hứng kêu mời chúng ta tiến bước.
Như vậy, việc học tập
trong huynh đoàn giúp chúng ta thăng tiến đời sống thiêng liêng để sống trọn vẹn
ơn gọi nên thánh. Nỗ lực thánh hóa bản thân và hăng say loan báo Tin mừng của Chúa
cho anh chị em mình. Thiết nghĩ rằng với những lý do trên, chúng ta nhận thấy
từ ngữ huấn đức rất phù hợp với người lãnh trách nhiệm về việc học tập cho anh
chị em trong huynh đoàn.
2. Vị trí người huấn đức
Chúng ta thấy rằng,
việc học tập là một trong bốn yếu tố cơ bản của tinh thần dòng. Nó
giúp chúng ta hiểu biết nhằm đào luyện con người chúng ta trưởng thành hơn trong
đời sống đức tin và làm chứng cho Tin mừng trong cuộc sống. Do đó, việc học rất
quan trọng, chúng ta không thể xem nhẹ việc học.
Người ta thường ví đoàn
trưởng trong huynh đoàn như là cái đầu, còn người huấn đức như là con tim của huynh
đoàn, nhằm giúp cho anh chị em đoàn viên học hiểu và yêu mến ơn gọi của mình.
Vị trí của người huấn đức rất đáng trân trọng trong huynh đoàn, vì thế, người
nào được bầu vào chức vụ này phải ý thức vai trò trách nhiệm của mình, thường
xuyên trau dồi bản thân, để có khả năng hướng dẫn anh chị em mình. Để
có cái nhìn rõ hơn về vai trò này, chúng ta cùng tìm hiểu nhiệm vụ của vị huấn
đức trong huynh đoàn.
Người huấn đức là người
chịu trách nhiệm trực tiếp huấn luyện về tinh thần dòng, Luật Sống, cũng như
mọi hình thức và nội dung học tập trong huynh đoàn cho anh chị em đoàn viên, cụ
thể:
a. Khai mở tâm trí cho các
tập sinh tìm hiểu, nhận ra ơn gọi và ơn gọi Đaminh cách sâu xa; nghiệm thử lối sống
của dòng, làm cho họ tiến tới trong ơn gọi với ý hướng ngay lành và ý chí kiên
bền.
b. Với toàn thể huynh đoàn
thì hướng dẫn về kỷ luật và tinh thần dòng. Khuyến khích anh chị em trung thành
với tinh thần và dự phóng của thánh Đaminh.
c. Cổ võ việc học để các thành
viên trở nên hữu ích cho linh hồn tha nhân, nghĩa là chuyên tâm học hỏi, giúp người
khác nhận biết chân lý.
d. Hướng dẫn trong những
đợt tiến cấp và cùng với ban phục vụ khảo hạch các thỉnh sinh và tập sinh trước
khi vào tập và tuyên hứa.
e. Và điều quan trọng là
phải cùng với ban phục vụ soạn thảo kế hoạch học tập cho cả huynh đoàn.
f. Ngoài ra, cũng phải
thường xuyên tạo cơ hội cho mọi người tích cực tham gia học hỏi và trao đổi
bằng cách tổ chức những buổi hội thảo và tĩnh huấn, học và chia sẻ lời Chúa,
qui tụ các bạn trẻ và hướng dẫn sinh hoạt theo chủ đề.
g. Chuẩn bị tâm hồn cho
anh chị em đoàn viên trong những dịp tĩnh tâm mừng lễ bổn mạng hay tuyên hứa.
Để làm được những công
việc này đòi hỏi cá nhân vị huấn đức phải có những điều kiện tối thiểu như sau:
4. Điều kiện phải có của người huấn đức
a. Một nguyên tắc không
thể thiếu trong bất cứ lãnh vực nào mà ai cũng phải nắm vững, đó là “không ai
cho cái mình không có”. Cho nên, người giữ chức vụ huấn
đức phải luôn tập cho mình có thói quen chăm chỉ học hỏi, tận dụng mọi cơ hội
để trau dồi kiến thức.
b. Chuẩn bị cho mình một khả
năng truyền đạt đến mọi anh chị em trong huynh đoàn, nhất là đối với các thỉnh
sinh và tập sinh, vận dụng những cách thức truyền đạt làm sao cho anh chị em
mình dễ hiểu và dễ nhớ, hầu giúp họ thi hành được nhiệm vụ và chu toàn được lời
tuyên hứa.
c. Có trách nhiệm trong
công việc của mình. Đồng thời cũng biết tổ chức, sắp xếp sao cho việc học của anh
chị em được diễn tiến một cách có khoa học, tránh cho anh chị em cảm thấy việc
học là nặng nề.
d. Điều quan trọng là phải
có một lương tâm tốt, nhân từ và nêu gương trong cách sống, dễ cảm thông với người
khác, nhất là những anh chị em còn yếu kém trong huynh đoàn.
5. Kết luận
Huynh đoàn có vững mạnh
và thăng tiến cũng là do một phần đóng góp rất lớn của vị huấn đức. Tất nhiên,
chúng ta không phủ nhận công lao đóng góp của tất cả anh chị em đoàn viên, cũng
như các thành phần khác trong huynh đoàn. Nhưng để mọi thành viên hiểu biết và
sống đúng ơn gọi và sứ mạng của mình, thì đòi buộc cá nhân
vị huấn đức phải am hiểu tinh thần, cũng như mọi đường hướng của dòng trong
lãnh vực của huynh đoàn, để có thể chia sẻ cho anh chị em. Do đó, cá
nhân vị huấn đức phải luôn có tinh thần hy sinh, đặt lợi ích của anh chị em
trên lợi ích của bản thân. Càng không lấy chức vụ huấn đức để tạo ảnh hưởng cho
cá nhân hay coi thường người khác. Nhưng ý thức trách nhiệm nặng nề và rất quan
trọng mà toàn thể huynh đoàn đã tín nhiệm tuyển chọn và trao cho mình, mà
cố gắng chu toàn trong ơn nghĩa Chúa và giúp nhau thăng tiến như lời thánh Phêrô
nhắn nhủ: “Anh em hãy đem tất cả nhiệt
tình, làm sao để khi đã có lòng tin thì thêm đức độ, có đức độ lại thêm hiểu
biết, có hiểu biết lại thêm tiết độ, có tiết độ lại thêm kiên nhẫn, có kiên
nhẫn lại thêm đạo đức, có đạo đức lại thêm tình huynh đệ, có huynh đệ lại thêm
bác ái” (2Pr 1,5-7).
20. VAI TRÒ THƯ KÝ (LS 70 tr 45-46)
Thư ký là người cộng
tác đắc lực với ban phục vụ. Là người theo dõi sát với Luật Sống của huynh đoàn
giáo dân Đaminh,
để cùng với ban phục vụ, nhất là người huấn đức soạn thảo chương trình
học tập, kế hoạch cho những công tác của huynh đoàn theo từng thời kỳ, hằng
tháng, hằng quý, hằng năm để huynh đoàn có chương trình hoạt động; đồng thời
cũng là người ghi chép và thu nắm tất cả mọi thông tin, sinh hoạt của cộng đoàn
vào trong các sổ sách của huynh đoàn.
Nhiệm vụ
a. Ghi chép những gì liên
quan đến huynh đoàn, trông coi và lưu giữ các sổ sách của huynh đoàn.
- Ghi chép những gì liên
quan đến huynh đoàn bằng
sổ nhật ký. Sổ biên bản để ghi biên bản mỗi khi họp ban phục vụ, hoặc họp huynh
đoàn.
- Lập sổ nhân danh các
đoàn viên: tập sinh, tuyên hứa sinh; phải ghi chép từ ngày vào tập, thời gian
các lần tuyên hứa tạm và tuyên hứa vĩnh viễn, ngày chuyển đi, ngày chuyển đến,
ngày mất ...
Nếu được trong sổ nhân danh, chúng ta nên có hình ảnh của từng cá nhân đoàn
viên ...
- Sổ ân nhân theo như quy
chế và nội quy của huynh đoàn đã ấn định để ban phục vụ căn cứ vào đó mà báo ân.
b. Cùng với huấn đức, tổ
chức bầu ban phục vụ; Lập biên bản cuộc đầu phiếu với chữ ký của chủ tọa, thư
ký và kiểm phiếu viên.
c. Lưu giữ các sổ sách hồ
sơ của huynh đoàn: cập nhật hóa, ghi chép rõ ràng đầy đủ và giữ gìn sạch sẽ.
d. Giữ nhiệm vụ thông
tin liên lạc trong huynh đoàn.
21. VAI TRÒ THỦ QUỸ (LS
71 tr 46)
Người thủ quỹ trong huynh
đoàn khác với một kế toán viên của một xí nghiệp hay ngân hàng, nên
không đòi hỏi phải có bằng cấp hay trình độ chuyên môn, tuy nhiên cũng cần một
số kiến thức cơ bản về vai trò và trách nhiệm của mình như: mở sổ nhật ký thu
chi, lưu trữ các chứng từ gốc, kế toán cân đối hằng tháng giữ được ở mức quân bình, và cuối
cùng soạn thảo kế hoạch cùng với ban phục vụ trong lãnh vực của mình, để
có phương hướng làm việc; cụ thể, người thủ quỹ trong huynh đoàn có những nhiệm
vụ sau:
- Giữ tài chánh và có trách
nhiệm làm sao cho quỹ đủ chi dùng trong huynh đoàn. Vì vậy, thủ quỹ liên hệ với
đoàn trưởng để tìm nguồn và cân đối thu chi cho hợp lý, công bằng.
- Lập sổ chi thu và cập
nhật hóa chu đáo, rõ ràng. Khi lập sổ mới phải đối chiếu với sổ cũ có xác minh
và chữ ký của đoàn trưởng.
- Hằng năm phải tường trình việc quản trị tài sản lên vị đặc trách liên hệ (LS 121 &3 tr.
64).
- Báo cáo tài chính cho
ban phục vụ theo từng quý và cuối năm (LS 71 &2 tr. 46).
- Khi mãn nhiệm, hay giải
nhiệm vì bất cứ lý do gì, phải thanh toán sổ sách cũng như tất cả mọi tài sản cho
huynh đoàn.
- Trước khi mãn nhiệm, thủ
quỹ phải kiểm tra sổ sách, chuẩn bị đầy đủ để khi bàn giao không bị vướng mắc
về tài chính.
- Sổ sách phải ghi chép
rõ ràng, minh bạch, có thời gian, chi thu bảo đảm sự công bằng.
22. VAI TRÒ ỦY VIÊN TÔNG ĐỒ BÁC ÁI (LS 73 tr 47)
I. Khái niệm
Thành viên tông đồ bác
ái là một chức năng trong ban phục vụ huynh đoàn, chuyên lo rao giảng Tin
mừng bằng việc dấn thân truyền đạt chân lý. Đáp ứng cụ thể qua việc lắng nghe
mọi nhu cầu cấp thiết của thời đại, với đức tin của mình, bày tỏ lòng thương
cảm thực sự với mọi hình thức đau khổ của con người. Cương quyết đấu tranh cho
tự do, cổ võ công lý hòa bình.
II.
Chức năng và nhiệm vụ
1. Chức
năng
- Nguồn gốc: tông đồ bác ái là một ơn gọi, được
tuyển chọn và sai đi thi hành sứ vụ, thế nên thành viên tông
đồ bác ái là người được anh em chọn lựa và đoàn trưởng giao nhiệm vụ.
- Điều hành và quản trị: ủy viên tông đồ bác
ái cùng với đoàn trưởng điều hành huynh đoàn (GL 317). Là thành viên có quyền
và bổn phận bỏ phiếu tuyển người vào năm tập và tuyên hứa. Cố
vấn cho đoàn
trưởng về công tác tông đồ bác ái.
2. Nhiệm vụ
- Cổ võ và phát triển
công tác tông đồ bác ái: theo gương thánh phụ Đaminh, thánh nữ Catarina tiến sĩ, dốc
toàn lực, toàn tâm toàn ý cho việc tông đồ bác ái của giáo hội. Người
tông đồ bác ái xã hội cũng phải hết mình vì công tác đã lãnh nhận bằng cách
hiệp thông với các đoàn viên thúc đẩy sứ vụ này trong huynh đoàn
- Hy sinh phục vụ:
thành viên phụ trách công tác này luôn luôn phải dấn thân trong mọi môi trường
sống, tiếp cận với mọi biến cố để lắng nghe những khát vọng,
những nhu cầu cấp thiết của anh chị em trong cuộc sống hằng
ngày.
- Nguồn trợ lực: được
Chúa Thánh Thần soi sáng; và được nuôi dưỡng trong bí tích Thánh Thể, nhờ vào đoàn
sủng của dòng, trang bị cho bản thân bằng đời sống chiêm niệm và cầu nguyện, người
làm công tác này vững vàng thực thi trọn vẹn thiên chức ngôn sứ qua các hành vi
cụ thể.
- Nhiệt tình trong công
tác.
- Phấn đấu trau dồi trình
độ.
- Chuyên cần chiêm niệm,
học hỏi để nắm vững đường hướng của dòng.
- Được huấn luyện
chuyên biệt.
III.
Phạm
vi hoạt động
1. Thành lập nhóm tông
đồ bác ái: ngay trong huynh đoàn, người phụ trách phải tuyển chọn một số anh em
có nhiệt tâm, cùng phân chia vùng phụ trách, thu thập các thông tin dữ liệu,
tìm ra được những địa chỉ cần đi đến.
2. Liên kết: có thể mở
rộng tầm hoạt động với các đoàn thể bạn để thực hiện công tác. Phối hợp triển
khai với các đoàn thể khác trong xã hội và giáo xứ để có được nhiều người, nhiều
nguồn cộng tác cho công việc này.
IV.
Kết luận
Vì được tuyển chọn giữa
anh em để đảm trách công tác cao quý này, thành viên tông đồ bác ái hãy vui
mừng vì được phục vụ mọi người trong đức ái, sẵn sàng chấp nhận những gian lao
khổ cực vì phần rỗi các linh hồn và làm vinh danh Thiên Chúa.
23. PHÁT TRIỂN ƠN GỌI GIỚI TRẺ (LS
74 tr 47)
Giới trẻ là nguồn nhân lực
rất phong phú của xã hội và giáo hội, một lớp thừa kế dồi dào, một tương lai
sáng lạng. Giáo hội hôm nay đang hướng về giới trẻ và đặt nhiều tin tưởng và hy
vọng. Vì thế, giới trẻ trong huynh đoàn là thành phần không thể thiếu được, nhưng
để đào tạo một lực lượng đoàn viên Đaminh trẻ có đầy đủ khả năng hiểu biết về
ơn gọi, sống đúng với tinh thần dòng, tích cực hăng say hoạt động và phục vụ
mọi người, đó là việc cần đề cập đến và các thành viên ban phục
vụ có trách nhiệm cần quan tâm đến công tác đào tạo giới trẻ.
Phụ trách giới trẻ
- Thành viên lãnh đạo
và chịu trách nhiệm trực tiếp là vị ủy viên giới trẻ cùng với đoàn phó có nhiệm
vụ cổ võ và vun trồng ơn gọi cho anh chị em giới trẻ.
- Phải hết sức quan tâm
và dành nhiều thời giờ công sức để đầu tư vào đây, vì đó là tiềm năng tương
lai cho huynh đoàn.
- Cùng với ban phục vụ
soạn thảo kế hoạch học tập, sinh hoạt để huấn luyện cho giới trẻ. Kế hoạch phát
triển và chương trình huấn luyện cần phù hợp với giới trẻ về tâm lý và hoàn
cảnh sống của họ.
- Chương trình: linh
động vui tươi, thoải mái, tránh gò bó nặng nề, nội dung buổi sinh hoạt cần được
triển khai trong tinh thần lành mạnh trẻ trung.
- Người hướng dẫn: hoạt
bát, vui vẻ hòa nhã dễ thu hút.
- Nội dung sinh hoạt:
Không rập khuôn, nhàm chán nhưng luôn linh động.
- Đôn đốc giới trẻ thực
hiện công tác do ban phục vụ đề ra, những sinh hoạt phù hợp với giới trẻ như:
. Tổ chức những buổi thảo luận chuyên đề - chia
sẻ lời Chúa.
. Tổ chức giao lưu sinh hoạt với huynh đoàn
bạn.
. Công tác tông đồ xã hội: dạy giáo lý, thăm
cô nhi, các trại phong, bệnh viện, làm nhà, làm vệ sinh khu xóm sửa chữa đường
xá ...
- Để cho các bạn trẻ Đaminh có điều kiện phát triển ơn gọi, nên để cho họ có sinh hoạt riêng, học tập, nguyệt hội, giờ nguyện, có nội quy riêng, có một số ngân khoản để chi tiêu trong sinh hoạt, dưới sự chi phối giám sát và hướng dẫn của ban phục vụ và ban điều hành giới trẻ, không phải tách rời, nhưng để họ có điều kiện phát triển ơn gọi của mình.
Comments
Post a Comment